Sodyum iyodür, çeşitli hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan önemli bir bileşiktir. İnsan vücudunda tiroit bezi tarafından tutulur ve gama ile beta ışınları yaydığı için özellikle nükleer tıp alanında tercih edilir. Tiroit bezinin sebep olduğu bazı hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılır. Örnek olarak, toksik nodüler guatr, tiroit kanseri, hipertiroidi ve toksik difüz guatr hastalıkları verilebilir. Sodyum iyodür, tedavi amaçlı da kullanılabilmektedir.

Sodyum iyodür, düşük miktarlarda kullanılarak radyoaktif iyot kinetiğini aktive eder. Bu sayede tiroit uptake ölçümü yapılabilir ve efektif ömür tespit edilebilir. Bu tetkiklerle birlikte ve sonrasında, iyot ile yapılacak tedavide kullanılacak olan gerekli aktivite miktarı belirlenebilir. Özellikle tiroit kanseri durumlarında, rezidü tiroit dokusunu gösterebilir ve bu yolla metastaz olup olmadığı anlaşılabilir. Ayrıca, sodyum iyodür ile L-123 veya Tc99m'nin olmadığında benign hastalıklar için tiroit sintigrafisi yapılabilir.

Sodyum iyodür, metastatik hastalıklar da dahil olmak üzere, foliküler ve papiller tiroit kanserlerinin tedavisinde, Graves hastalığında, otonom tiroit nodüllerinin tedavisinde ve toksik multinodüler guatr tedavisinde kullanılır. Radyoaktif bir farmasötik olan sodyum iyodür, karbonat-tiyosülfat çözeltisi içinde pH değerleri on veya daha düşük seviyelerde bulunabilir. Spesifik aktivitesi 185 GBq/mg seviyesinde olabilir. Radyoaktif konsantrasyonu ise 1110 MBq/ml'dir. Sodyum iyodürün yapısında Na⁺ ve I^- iyonik bağı bulunur. Eğer hastalıkların tedavisi için kullanılacaksa, oldukça etkili olan bu bileşik az miktarlarda kullanılır ve doz aşımı olursa istenmeyen komplikasyonlar oluşabilir. Standart tıp sektöründe yaygın olarak kullanılsa da hayvan yemlerinde ve tedavilerinde de kullanılır.

Kimyasal formülü NaI olan sodyum iyodür, kristal yapıda bir bileşiktir. Suda çözünürlüğü yüksektir ve genellikle beyaz veya renksiz kristaller şeklinde bulunur. Nükleer tıpta, tiroit bezinin işleyişini incelemek için radyoaktif izotopları ile birlikte kullanılır. Ayrıca, x-ray görüntüleme ve gama kameralar için dedektör yapımında da yaygın olarak kullanılır.

Sodyum iyodürün kullanımı, uzman doktorlar tarafından dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Doz ayarlamaları hastanın yaşı, kilosu ve genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak yapılır. Yan etkiler arasında bulantı, kusma, ağız kuruluğu ve nadiren alerjik reaksiyonlar bulunabilir. Bu nedenle, tedavi sürecinde hastaların yakından izlenmesi önemlidir.