Sodyum Değerleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
13 Temmuz 2024

Sodyum Değerleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Değerleri

Sodyum, vücutta hücre dışındaki sıvının önemli katyonlarından biridir. Bu, sıvı dağılımı sırasında osmotik basıncın ayarlanmasını sağlar. Ayrıca, asit-baz dengesi ve sıvı-elektrolit dengesinin değerlendirilmesinde kritik bir role sahiptir. Kan şekeri 100 mg/dL kadar yükseldiğinde, kandaki sodyum değeri 1,5-3,0 mmol/L kadar azalabilir. Sodyum, Cl- ile su tutulmasında ve K+ ile sinir ve kas iletiminde önemli bir etkendir. Kandaki normal sodyum değeri 136-145 mEq/L arasındadır. Günlük sodyum ihtiyacı ise 100-150 mEq kadardır. Vücut sodyumu böbrekler, cilt ve sindirim kanalı aracılığıyla atar.

Sodyum Referans Değerleri

  • Prematüre: 116-140 mEq/L
  • 0-7 gün: 134-146 mEq/L
  • 7 gün: 130-150 mEq/L

Kanda bulunan elektrolitlerin en önemlisi olarak kabul edilen sodyum, hücre içi ve dışındaki sıvıların dengesini sağlar. Vücutta en çok kanda ve lenf sıvısında bulunan sodyum değerleri çeşitli hormonlar aracılığıyla düzenlenir. Vücuda alınması ise çeşitli besinler, sofra tuzundaki sodyum klorür ve kabartma tozundaki sodyum bikarbonat ile olur. Vücutta gerekli olan miktar kullanılırken, fazlası böbreklerden süzülerek idrarla atılır. Peptitler ve bazı hormonlar sodyumun atılmasını veya vücutta tutulmasını düzenler ve sodyum dengesini kontrol altında tutar. Ayrıca bir miktar sodyum terle birlikte de vücut dışına atılır. Ancak, bazen vücuttaki sodyum değerleri artabilir veya azalabilir.

Kandaki Sodyum Değerlerinin Artması (Hipernatremi)

Hipernatremi, genellikle vücut suyunun azalmasıyla birlikte ortaya çıkar ve vücutta total sodyum miktarı artar. Kanda Na+ seviyesi, vücut sıvısının normal olmasına, artmasına veya azalmasına göre değişiklik gösterir. Böbrek bozukluğu, gastrointestinal sıvı kaybının yetersiz tedavisi, aldosteron fazlalığı, ateş, travmatik yüzeylerden sodyumsuz sıvı kaybı, diabetes insipidus, hipertonik sıvıların verilmesi gibi durumlar kanda Na+ değerini 145 mEq/L'nin üstüne çıkarabilir. Bu durumda kişide ödem, baş ağrısı, bulantı ve koma durumu gelişebilir.

Kandaki Sodyum Değerlerinin Azalması (Hiponatremi)

Hiponatremi, kandaki sodyum değeri 120 mEq/L'nin altına düştüğünde ortaya çıkar. Hastadaki klinik tablo ve tedavi, hastanın volüm durumuna göre farklılık gösterir. Sodyum değerlerindeki azalma, pankreas veya safra fistülü, kusma, aspirasyon, drenaj nedeniyle gastrointestinal sistemden, aşırı terleme, yanık sonucu ciltten, diüretiklerin verilmesiyle veya adrenal yetmezlik sonucunda böbreklerden kayıpla birlikte oluşabilir. Buna eşlik eden su azalması olduğunda, kanda Na+ derecesi önemli ölçüde düşmeyebilir.

24 Saatlik İdrarda Sodyum Değerlerindeki Değişiklikler

İdrardan atılan sodyum oranı, diyetle alınan sodyum miktarı ile orantılıdır. Bu oran gündüzleri daha fazla, geceleri ise en az düzeydedir. 24 saatlik idrarda sodyum değerleri, vücuttaki elektrolit ve asit-baz dengesinin ve su metabolizmasının değerlendirilmesinde kullanılır.

Referans Değerleri

  • 6-10 yaş erkeklerde: 41-115 mEq/L, kadınlarda: 20-69 mEq/L
  • 10-14 yaş erkeklerde: 63-177 mEq/L, kadınlarda: 48-168 mEq/L
  • Erişkinlerde erkeklerde: 40-220 mEq/L, kadınlarda: 27-287 mEq/L

İdrar düzeyi, adrenal yetmezlik, diüretik tedavisi gibi durumlarda artar, premenstrüel dönemde, diyare, aşırı terleme gibi durumlarda azalır.

Beyin Omurilik Sıvısındaki Sodyum Değerlerindeki Değişimler

Kandaki serum düzeyini yükselten veya azaltan rahatsızlıklar, beyin omurilik sıvısındaki sodyum düzeylerini de etkiler. Referans değerleri 142-150 mEq/L kadardır.

Terdeki Sodyum Değerlerindeki Değişimler

Terdeki sodyum seviyesi, kistik fibrozis tanısı için kullanılır. Referans değerleri 10-40 mEq/L kadardır. Addison hastalığı, kistik fibrozis, ektodermal displazi ve alkoliklik gibi durumlar terde sodyum değerini artırırken, adrenokortikal hiperfonksiyon durumunda terde sodyum değerleri azalır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Sodyum Sembolü

Sodyum Sembolü

Sodyum Fosfat Formülü

Sodyum Fosfat Formülü

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Sodyum Hidrür Uygulama Alanları

Sodyum Hidrür Uygulama Alanları

Sodyum Bromür Standart Verileri

Sodyum Bromür Standart Verileri

Sodyum Valproat İçeren İlaçları

Sodyum Valproat İçeren İlaçları

Sodyum Hidrojen Karbonat Kullanım Alanları

Sodyum Hidrojen Karbonat Kullanım Alanları

Sodyum Lauril Sülfatın Avantajları

Sodyum Lauril Sülfatın Avantajları

Güncel

Sodyum Benzoat Zararları Nelerdir?

Sodyum Benzoat Zararları Nelerdir?

Güncel

Sodyum Asetat Formülü Nedir?

Sodyum Asetat Formülü Nedir?