Sodyum Peroksit Nedir?
08 Temmuz 2024

Sodyum Peroksit Nedir?

Sodyum Peroksit

Sodyum peroksit, alkali metaller grubunun önemli bir üyesi olan sodyumun bir bileşiğidir. Sodyum, lityum, potasyum, rubidyum ve sezyum gibi alkali metaller arasında yer alır. Mısırlılar döneminden beri bilinen bu element, Mısırlılar tarafından "neter" olarak adlandırılmıştır. Daha sonra Latinler bu metale "natrium" demiş ve bu nedenle sodyumun sembolü Na olmuştur. Teknikte sert peroksit bileşikleri olarak bilinen bu ürünler, hidrojen peroksitten üretilen kimyasallar olarak da karşımıza çıkar. Basit depolanma ve proseslerde kullanım kolaylığı sağlamaları, bu tür kimyasalların tercih edilme nedenidir.

Kullanım Alanları

Sodyum peroksit genellikle üretildikleri hidrojen peroksit benzeri oksidasyon ajanı olarak kullanılır. En yaygın kullanım alanları şunlardır:

  • Deterjanlar ve tekstil endüstrisinde beyazlatıcı olarak
  • Sağlık ürünlerinde dezenfektan olarak
  • Çevresel uygulamalarda koku ve nitelik giderici olarak
  • Kimyasal proseslerde oksitleyici kimyasal olarak

Sodyum, oksijenle birleşerek Na2O oksitini ve Na2O2 peroksitini oluşturur. Sodyum oksit suyla tepkime verdiğinde NaOH (kostik soda) oluşturur ve bazik bir oksittir. Sodyum peroksit, oksijen vererek su etkisi ile ayrışır. Asitlerle reaksiyona girdiğinde ise hidrojen peroksit (H2O2) oluşturur. Sodyum hidroksit, 320°C'de eriyen beyaz bir katıdır, akkor sıcaklıkta uçar, suda ısı vererek çözünür ve nemlenerek bozunur. Potasyum hidroksit ile benzer özellikler gösterir, ancak ondan daha az yakıcıdır ve kuvvetli bir bazdır. Sodyum klorür çözeltisinin elektrolizi ile elde edilebilir ve kirecin sodyum karbonat ile etkileşmesiyle de üretilebilir.

Oksidasyon Ajanları ve Dezavantajları

En ucuz oksidasyon ajanları olarak klor gazı ve nitrik asit sayılabilir. Bu ajanların önemli kullanımları vardır, ancak kullanımlarında bazı zorluklar ve dezavantajlar da mevcuttur. Havanın kullanıldığı durumlarda, genellikle heterojen katalizörlere ya da biyokatalizörlere ihtiyaç duyulur. Prosesler genellikle düşük seçicilikle ilerler ve yüksek maliyetli sistemlere ihtiyaç duyulur. Klor gazının kullanımı, istenmeyen klorlanmış yan ürünler oluşturur ve bu atıklar çevresel problemlere neden olabilir. Nitrik asit kullanımı ise seçici olmasına rağmen, oksidasyon sırasında tehlikeli azot oksit gazlarının oluşumu ve yüksek korozif etkisi istenmeyen özellikler olarak öne çıkar. Dördüncü en ucuz oksidant olarak hidrojen peroksit kullanımı daha kolaydır, ancak bu ajan da çoğunlukla fonksiyonel grupların oksidasyonu için aktivatörlere ve katalizörlere ihtiyaç duyar.

Peroksijen Beyazlatıcılar

Peroksijen beyazlatıcılar genellikle hidrojen peroksitten üretilirler. Hidrojen peroksitin doğrudan beyazlatıcı formülasyonlarda kullanımı yaygın olsa da, daha sert formülasyonlar için sodyum perborat tetra hidrat (SPB-TH) ve sodyum perborat mono hidrat (SPB-MH) gibi bileşikler tercih edilir. Bu bileşiklerin isimlendirilmesinde bazı hatalar söz konusudur; atomların basit birleşme oranlarının verildiği kolay formüller kullanıldığından, kesin moleküler yapıların belirtildiği moleküler formüllerden uzak bir adlandırma yapılmaktadır.

Sodyumun Doğal Bulunumu

Sodyum doğada tek başına bulunmaz. Bileşikleri oldukça yaygındır ve yeryüzü kabuğunun %2,6'sını oluşturur. En çok bulunan bileşiği sodyum klorürdür (yemek tuzu). Bu bileşik, deniz sularında %2,7, tuzlarda ise %26 oranında yer alır. Denizlerdeki sodyum tuzlarını bir araya getirmek mümkün olsaydı, oluşan kütle yeryüzünü dağlarıyla beraber kaplayabilirdi. Soda denilen karbonik asitli su, çoğu içeceği hafifletmek amacıyla içkiye katılarak kullanılır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Sodyum Elementinin Özellikleri

Sodyum Elementinin Özellikleri

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Sodyum Nitrat Formülü Nedir?

Sodyum Nitrat Formülü Nedir?

Sodyum Asetat Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Asetat Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Nitrat Kullanım Alanları

Sodyum Nitrat Kullanım Alanları

Sodyum Hidroksit Özellikleri Sodyum Hidroksit Kullanımı

Sodyum Hidroksit Özellikleri Sodyum Hidroksit Kullanımı

Sodyum Karbonat Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Karbonat Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Güncel

Sodyum Tripolifosfat Kimyasal Formülü

Sodyum Tripolifosfat Kimyasal Formülü

Güncel

Sodyum Simgesi Türleri ve Özellikleri

Sodyum Simgesi Türleri ve Özellikleri

Güncel

Sodyum Fazlalığı Nedenleri?

Sodyum Fazlalığı Nedenleri?

Diklofenak Sodyum Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Diklofenak Sodyum Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Sülfür Kullanım Alanları

Sodyum Sülfür Kullanım Alanları

Sodyum Bikarbonat Ampul

Sodyum Bikarbonat Ampul

Sodyum Fosfat Formülü

Sodyum Fosfat Formülü

Sodyumun Görevleri Nelerdir?

Sodyumun Görevleri Nelerdir?

Sodyum Karbonat Formülü Sodyum Karbonat Kullanım Alanları

Sodyum Karbonat Formülü Sodyum Karbonat Kullanım Alanları

Kanda Sodyum Fazlalığı Belirtileri ve Tedavisi

Kanda Sodyum Fazlalığı Belirtileri ve Tedavisi

Sodyum Bromür Standart Verileri

Sodyum Bromür Standart Verileri

Sodyum Bisülfit Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Bisülfit Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sodyum Kromatın Yapısı

Sodyum Kromatın Yapısı

Sodyum Bikarbonat Formülü

Sodyum Bikarbonat Formülü

Sodyum İçeren Besinler Nelerdir?

Sodyum İçeren Besinler Nelerdir?