Sodyum Simgesi Türleri ve Özellikleri

Sodyum Simgesi

Sodyum, simgesi "Na" olan ve yer kabuğunda bolluk açısından altıncı sırada bulunan metalik bir elementtir. Sodyum, denizlerde çözünmüş halde bulunan elementler arasında miktar olarak ikinci sıradadır. Sembolü Latince "soda metali" kelimesinden türetilmiştir. Sodyum ilk olarak 1807 yılında, eritilmiş sodyum hidroksitten elektroliz yoluyla saf olarak elde edilmiştir. Aktif bir metal olması sebebiyle doğada serbest halde bulunmaz. En fazla sodyum ve klorür karbonat bileşiği şeklinde bulunur.

Özellikleri:

Sodyum, gümüş renginde hafif bir metaldir. Bıçakla kesilebilecek kadar yumuşaktır. Çekilmesi ve işlenmesi kolaydır. 97,8°C'de erir. Sodyum, periyodik tabloda potasyum ve lityum arasında, 1A grubunda yer alır. Sodyum, hava ile temas ettiğinde üstü oksitlenerek beyaz bir tabaka oluşturur. Su ile hızla reaksiyona girerek sodyum hidroksit ve hidrojen gazı açığa çıkar.

Elde Edilişi:

Sodyum, en yaygın olarak eritilmiş sodyum klorürün elektrolizi ile elde edilir. Elektroliz işlemi sonucunda, anot üzerinde klor gazı toplanırken, katot çevresinde sodyum birikir. Bu yöntemle elde edilen sodyum %99,8 safhıkta olur. Daha ileri derecelerde saflaştırma, özel filtreler kullanılarak gerçekleştirilir. Sodyum elde etmede bir diğer yöntem ise sodyum tuzlarını demir, karbon veya toprak alkali metali ile reaksiyona sokmaktır.

Bileşikleri:

Sodyumun birçok önemli bileşiği bulunmaktadır:

Sodyum Klorür: Sofra tuzu olarak bilinir ve doğada tuz deniz suyundan veya kaya tuzlarından elde edilir.
Sodyum Bikarbonat: Mide hastalıklarında ilaç olarak ve pastalarda kabartıcı olarak kullanılır.
Sodyum Karbonat: Soda olarak da tanınır.
Sodyum Sülfat: Müshil olarak da kullanılan İngiliz tuzudur.

Kullanımı:

Elde edilen sodyum metalinin %60'ı motorlarda vuruntuyu engelleyen kurşun üretiminde kullanılır. Sodyum ayrıca zirkonyum ve titan metali elde etmek için indirgeme yöntemi olarak da kullanılır.

Sodyum Peroksit:

Açık sarımsı bir toz halindedir ve suyla reaksiyona girerek oksijen gazı açığa çıkarır.

Sodyum Hidroksit:

Sabun ve dokuma endüstrisinde kullanılır.

Ek Bilgiler:

Sodyum, biyolojik sistemlerde de önemli bir rol oynar. Sinir hücrelerinin işlevi ve kas kasılması için gereklidir. Hücre dışı sıvılarda bulunan ana katyon olarak, vücut sıvılarının osmotik dengesinin korunmasına yardımcı olur.

Sodyum, enerji üretimi ve metalürji gibi birçok endüstriyel uygulamada da kullanılır. Yüksek reaktivitesi nedeniyle, genellikle yağ veya gaz altında saklanır.