Sodyum Bikarbonat
Sodyum bikarbonat, halk arasında bilinen adıyla soda, NaHCO₃ formüllü bir bileşiktir. Kabartma tozu olarak da kullanılan sodyum bikarbonat, antiasit özelliğine sahip bir kimyasal maddedir. Beyaz renkli toz şeklindedir ve suda çözünme özelliğine sahiptir. Genel kullanım alanları arasında kimya, cam, döküm, sabun, deterjan, kâğıt ve tekstil sanayisi bulunmaktadır.
Sodyum Bikarbonatın Kullanımı
Sodyum bikarbonat, halk arasında sıklıkla hamur kabartma tozu olarak bilindiği için bu şekilde kullanımı yaygındır. Ancak bunun yanı sıra birçok farklı alanda da kullanılmaktadır:
- Yanmış tepsilerin ve tencerelerin rahat bir şekilde temizlenmesi.
- Demliklerin, termosların ve vazoların içindeki kalıntıların temizlenmesi.
- Kuru bakliyatların daha iyi haşlanması için haşlama suyuna eklenmesi.
- Ağız kokusunun giderilmesi.
- Lavabo, ayakkabı ve buzdolabı kokularının önlenmesi.
- Lahana ve karnabahar gibi sebzelerin haşlanması esnasında çıkan kokuların giderilmesi.
- Böcek sokmalarında kaşıntının engellenmesi.
- El ve ayak terlemesi sorunlarının çözümü ve kötü kokuların engellenmesi.
- Güneş yanıklarında ağrının hafifletilmesi.
Sodyum bikarbonatın soda hali suyla tepkimeye girdiğinde bazik özellik kazanarak deterjan görevi görmektedir. Uygulanması da son derece basittir. Uygulanacak kaba sıcak su doldurulur ve içerisine sodyum bikarbonat dökülür. Bu karışımla lekeler kolaylıkla temizlenir.
Sodyum Bikarbonatın Zararları Nelerdir?
Sodyum bikarbonat, doğrudan maruz kalındığında insanlar için zararlı olabilecek bir maddedir. Bu zararlar şu şekilde sıralanabilir:
- Göz veya cilde doğrudan temas ettiğinde tahriş edici etki oluşturur.
- Solunum yoluyla doğrudan vücuda girdiğinde, temiz hava alınabilecek bir ortama geçilmelidir. Bu maddenin yoğun olduğu ortamlarda kişilerin sürekli olarak maske kullanması faydalı olur. Sürekli olarak maruz kalındığında dişlerde yıpranmaya ve ciltte kızarıklığa yol açar.
- Sodyum bikarbonat üretiminin yapıldığı ortamda çalışan kişilerin ciltlerini bu maddeye maruz bırakmamaları gerekir. Maruz kalındığında bol su ile yıkanmalıdır. Yıkanmadığı takdirde ciltte çatlama meydana gelebilir. Gözle temas halinde ise akan su altında bol su ile yıkanmalıdır.
- Sodyum bikarbonat doğrudan yutulduğu takdirde etkisini 4 gün içerisinde gösterebilir. Yutmaya maruz kalındığında hastalarda karın ağrısı, susuzluk, sindirim sisteminde iltihap gibi rahatsızlıklar görülür. Bu tür belirtiler görüldüğünde derhal doktora başvurulmalıdır.
Sodyum Bikarbonatın Ekstra Kullanım Alanları
Sodyum bikarbonatın bilinen birçok faydasının yanı sıra, başka kullanım alanları da bulunmaktadır:
- Yangın söndürücülerde kullanılır, çünkü yanıcı maddeleri boğarak yangını söndürmede etkilidir.
- Ev temizliğinde, özellikle tezgah ve lavaboların dezenfekte edilmesinde kullanılır.
- Diş beyazlatma ve ağız sağlığı için doğal bir malzeme olarak kullanılır.
- Vücut peelingi olarak kullanılabilir, cildi ölü hücrelerden arındırır.
Sodyum bikarbonat, geniş kullanım alanları ve sağladığı kolaylıklar ile günlük hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak, kullanımında dikkatli olunmalı ve zararlı etkilerinden korunmak için gerekli önlemler alınmalıdır. |
.jpg "Sodyum Karbonat Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?")
Sodyum bikarbonatın cilde doğrudan temasında neden tahriş edici etki oluşturduğunu bilen var mı? Ve bu maddeyi soluduğumuzda neden dişlerde yıpranmaya yol açıyor?
Cevap yazOkuşlu, sodyum bikarbonat cilde doğrudan temas ettiğinde tahriş edici etki oluşturabilir, çünkü bu madde hafif alkalidir ve cildin doğal asit mantosunu bozar. Cilt, doğal olarak hafif asidiktir ve bu asidik manto cildin koruyucu bariyerini oluşturur. Sodyum bikarbonatın alkalik yapısı bu dengeyi bozarak cildin kurumasına, kızarmasına ve tahriş olmasına neden olabilir.
Ayrıca, sodyum bikarbonatı soluduğumuzda ağızda ve dişlerde yıpranmaya yol açabilir, çünkü bu madde aşındırıcı bir yapıya sahiptir. Diş minesi, asitler ve aşındırıcı maddeler tarafından zamanla zarar görebilir. Bu nedenle, sodyum bikarbonatın uzun süreli veya yoğun kullanımı diş minesi üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.